Πέμπτη 29 Αυγούστου 2013

Το ελληνικό αδιέξοδο δεν θα λυθεί σύντομα

dead-end
Του Γιώργου Καισάριου

Το γιατί φτάσαμε στην σημερινή κατάντια νομίζω ότι όλοι θα συμφωνήσουμε πως οφείλεται στο γεγονός ότι για πάρα πολλά χρόνια καταναλώναμε περισσότερο από ό,τι έπρεπε με ξένα κόλλυβα. Προκειμένου δηλαδή να έχουμε ένα βιοτικό επίπεδο Χ, δανειζόμασταν το εισόδημα που δεν είχαμε από τις αγορές (τους κακούς ξένους).

Όταν η πηγή του δανεισμού τελείωσε (διότι η αγορά είδε ότι αδυνατούμε πλέον να αντεπεξέλθουμε), το βιοτικό μας επίπεδο έπεσε κατακόρυφα, διότι πλέον δεν είχαμε το εισόδημα (που ήταν προϊόν δανεισμού) να καταναλώσουμε.


Βεβαίως αυτό αφορούσε κυρίως το κράτος και λιγότερο τον ιδιωτικό τομέα, αλλά επειδή ένα μεγάλο μέρος του ιδιωτικού τομέα (ΜΜΕ και κατασκευές για παράδειγμα) ήταν άκρως κρατικοδίαιτες, η κρίση έπληξε και τον ιδιωτικό τομέα, διότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του εισοδήματος αυτού ήταν συνάρτηση του αν έχει το κράτος να σπαταλήσει ή όχι.

Και επειδή ένα πολύ μεγάλο μέρος των καταθέσεων στις τράπεζες είναι συνάρτηση του εικονικού εισοδήματος που ήταν προϊόν δανεισμού, όταν μας κόπηκαν οι πιστώσεις, το χρέος που είχε συσσωρευτεί (από δανεισμό για κατανάλωση) ήταν αδύνατον να αποπληρωθεί. Τόσο σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης όσο και σε επίπεδο ιδιωτών.

Σαν να μην έφτανε αυτό, ένα μεγάλο μέρος των καταθέσεων έφυγε από την Ελλάδα (ή μπήκε σε σεντούκια), διότι η αγορά (ορθώς) δεν είχε εμπιστοσύνη στο αν έχουν οι τράπεζες την δυνατότητα αποπληρωμής των καταθέσεων αυτών (βλέπε Κύπρο).

Σήμερα λοιπόν είμαστε εκεί που ξεκινήσαμε πριν την κρίση, με το χρέος να είναι στα 320 δισ. ευρώ, οι τράπεζες να έχουν ένα τεράστιο χρηματοδοτικό κενό (220 πιστώσεις με 170 καταθέσεις) αλλά το σημαντικότερο, το ενεργητικό των τραπεζών να είναι σε αμφισβήτηση όσον αφορά την αξία του (βλέπε επισφαλή δάνεια).

Κάτι άλλο όμως που υπάρχει σήμερα που δεν είχαμε προ διετίας, είναι ότι ο ιδιωτικός τομέας κυριολεκτικά έχει καταρρεύσει. Και σε αντίθεση με τα δημόσια δημοσιονομικά, που (λέμε τώρα) έχουν περίπου έρθει στα ίσια τους, για να έρθει στα ίσια του ο ιδιωτικός τομέας δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Τούτο διότι θα πρέπει να επιλυθεί το τραπεζικό ζήτημα και το αν τα διάφορα χρηματοδοτικά κενά που αντιμετωπίζει η χώρα θα επιλυθούν με κούρεμα καταθέσεων ή με κάποιο άλλο τρόπο. Μέχρι να πάψει να υπάρχει αυτό το σύννεφο πάνω από την ελληνική οικονομία, πολύ δύσκολα θα βγει ο ιδιωτικός τομέας από το σημερινό τέλμα.

Εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι, “χρηματοδοτικά κενά που δεν μπορεί να μπαλωθούν, δεν θα μπαλωθούν”. Εν ολίγοις, δεν υπάρχει λύση στο τωρινό πρόβλημα της Ελλάδος με τις υφιστάμενες πολιτικές αλλά και με τα σημερινά εργαλεία που διαθέτουν οι πολιτικοί ανά την Ευρώπη. Διότι ναι μεν σήμερα το πρόβλημα το έχει η Ελλάδα, αλλά αύριο θα το έχει (αν δεν το έχει ήδη) η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία και σε βάθος χρόνου η Γερμανία η ίδια -οι γερμανικές τράπεζες δεν είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τις ελληνικές. Όποιος έχει παρακολουθήσει την συζήτηση για τις φερμανικές Landesbank αυτές τις μέρες ή, τι επιλογές έχει η Γερμανία με την καυτή πατάτα της Commerzbank, αντιλαμβάνεται τι λέω.

Τη λύση σας την έχω πει 100 φορές (τουλάχιστον) από την αρχή αυτή της κρίσης. Απαιτεί την χρήση της δημιουργικής λογιστικής που μόνο η κεντρική τράπεζα μπορεί να προσφέρει. Μάλιστα δε, σε πολλαπλά επίπεδα.

Άλλος τρόπος δεν υπάρχει, διότι η επιλογή του κουρέματος των ελληνικών καταθέσεων δεν είναι επιλογή (άρα μην τρελαίνεστε ορισμένοι), διότι τα ποσά που απαιτούνται δεν υπάρχουν σε διαθεσιμότητα στις ελληνικές τράπεζες. Και θα επαναλάβω αυτό που λέω από το 2010, συμφέρει την Γερμανία να μας πληρώνει, αντί να διαλυθεί η Ευρώπη.

Άρα είμαστε σε ένα σημείο χωρίς επιλογές. Από την μια δεν υπάρχει ακόμα πολιτική βούληση για να λυθεί το χρηματοδοτικό κενό της Ελλάδος με την χρήση της δημιουργικής λογιστικής και από την άλλη, κανένα κράτος δεν θέλει να δανείσει την Ελλάδα, γνωρίζοντας προκαταβολικά ότι δεν μπορεί να αποπληρώσει αυτά τα λεφτά.

Επαναλαμβάνω δεν με απασχολεί το κούρεμα καταθέσεων (κυρίως διότι θεωρώ ότι δεν θα λύσει το πρόβλημα), με απασχολεί περισσότερο η αλλαγή σε νόμους και θεσμούς με σκοπό να μπορεί να λειτουργεί καλύτερα και να θελήσει να αναλάβει ρίσκο η αγορά.

Διότι πέραν από την τακτοποίηση του χρηματοδοτικού κενού με την δημιουργική λογιστική της κεντρικής τράπεζας, η λειτουργία της αγοράς είναι η μεγαλύτερη προτεραιότητα. Και δυστυχώς ως προς αυτού, ακόμα δεν μπορώ να πω ότι είμαι αισιόδοξος…

capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου