Του Ανδρέα Αποστολόπουλου
Ο εθνικισμός είναι αναζωπυρωμένος, λέει ο Gideon Rachman σε ένα πρόσφατο άρθρο του για τους “The Financial Times”.
http://www.ft.com/intl/cms/s/0/df0add1e-3fef-11e4-936b-00144feabdc0.html?siteedition=intl#axzz3EgHVjB00
Αυτό είναι εκπληκτικό, υποστηρίζει. Πριν από λίγο καιρό συλλογιζόμασταν μια νέα εποχή για την παγκοσμιοποίηση:
«Σε έναν χωρίς σύνορα κόσμο, σε έναν κόσμο των μπιτ και των ψηφιολέξεων, οι παραδοσιακές ανησυχίες των εθνών - έδαφος, ταυτότητα και κυριαρχία –φαίνονται τόσο αναχρονιστικά όσο τα ξίφη και οι ασπίδες.»
Τελικά όμως προκύπτει εντελώς το αντίθετο. Όπως ο Rachman λέει, εξετάστε τη αποσχιστική κίνηση στη Σκωτία, ή την Καταλωνία ή την αυξανόμενη δύναμη του ακροδεξιού κόμματος στην Αγγλία, στη Γαλλία, στην Ελλάδα και όπου αλλού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις Κινήσεις στη Ρωσία προκειμένου να ξαναφτιάξουν την αυτοκρατορία της (δεν ομιλώ για τον Πούτιν), την εκλογική επιτυχία του ινδικού εθνικισμού στην Ινδία, τα αμοιβαία ανταγωνιστικά σκέλη του σοβινισμού στην Κίνα αλλά και την Ιαπωνία. Σχεδόν οπουδήποτε κοιτάξετε, εκείνες οι υποθετικά αναχρονιστικές ανησυχίες, οδηγούν αυτή τη στιγμή σε αυτή την πολιτική. Όχι μόνο είναι εκπληκτικό αυτό, αλλά είναι κι ενοχλητικό επίσης, συνεχίζει ο Rachman -- επειδή ο εθνικισμός είναι διαχωριστικός και επομένως επικίνδυνος. Ο αναζωπυρωμένος εθνικισμός είναι μια ασθένεια και χρειαζόμαστε μια θεραπεία.
Καλό θα πείτε αυτό. Και ναι και όχι. Αν συμφωνήσουμε να υποστηρίξουμε ότι η Σκωτία έπρεπε να έχει ψηφίσει ΝΑΙ για την ανεξαρτησία στο πρόσφατο δημοψήφισμά της, και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο είναι σωστό (ανάλογα με τις περιστάσεις) να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή ότι η Ελλάδα θα ήταν σώφρον γα να σωθούν οι πολίτες της να εγκαταλείψει το Ευρώ και την ΕΕ, τότε θα πρέπει να υποψιαστώ ότι με κάποιο τρόπο συνδέομαι με τις «δυνάμεις του σκοταδιού», ότι είμαι ένας μυστικός θαυμαστής του Νάιτζελ Φάραντζ ή του Βλαδίμηρου Πούτιν (είμαι αλλά όχι με τον τρόπο που είναι οι περισσότεροι) και που θέλω να κατέβει στην Ελλάδα για να κυβερνήσει, ή ότι είμαι ένας υπερασπιστής της εθνικής αγνότητας.
Δηλώνω εξ αρχής αθώος.
Αφ' ετέρου, σκέφτομαι ότι, ακριβώς όπως η δημοκρατία χρειάζεται εκείνο το κομμάτι του λαϊκισμού, έτσι χρειάζεται επίσης κι ένα συνετό «μέτρο», αυτό του σωστού είδους εθνικισμού.
Εν μέρει, αυτό είναι ακριβώς ένα θέμα αναπόφευκτο. Οι δεσμοί της ιστορίας, του πολιτισμού και του έθνους είναι εκπληκτικά ανθεκτικοί. Όσοι προσποιούνται ότι δεν υπάρχουν είναι ανόητοι, η ρητορική του στυλ «οι ψηφοφόροι των εθνικιστικών κομμάτων είναι ανόητοι και φασίστες» χαζή έως ηλίθια και η προσπάθεια να ξεριζωθούν με μη δημοκρατικούς και νόμιμους τρόπους, είναι ένα αναπόφευκτα ολοκληρωτικό και καταστροφικό πρόγραμμα.
Όταν οι ιστορικοί κατηγορούσαν τις διάφορες συγκρούσεις του 21ου αιώνα και τη ροπή των αποικιακών κυβερνητών μιας προηγούμενης εποχής, να τραβάνε κάθετες γραμμές στους χάρτες, δίχως να δώσουν προσοχή και ανεξάρτητα από την πίστη των ανθρώπων που επηρεάζονται , είχαν τεράστιο δίκιο. Οι γνωστοί, οι φίλοι και η οικογένεια, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Επιπλέον, η αντοχή της πίστης μιας ομάδας δεν είναι ένα κακό πράγμα για την πολιτική. Σε ένα σημείο μάλιστα, είναι κι επιθυμητό καθώς επίσης και αναπόφευκτο - καθώς η δημοκρατία δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά σε μια κοινωνία-ομάδα, που δεν δεσμεύεται από κάποιο είδος κοινής ταυτότητας.
Γι’ αυτό και η Δημοκρατία εφευρέθηκε, λειτούργησε, ήκμασε σε έναν τόπο όπως η Ελλάδα, οι πολίτες της οποίας διακατέχονταν από το αίσθημα της πίστης σε αυτές τις αρχές και παρήκμασε όταν η πίστη τους στον πολιτισμό τους κατέρρευσε.
Δεν είναι τυχαίο το σκεπτικό του Αριστοτέλη που ποτέ δεν μπορούσε να φανταστεί, τον διαχωρισμό θρησκείας και κράτους καθώς με μια τέτοια ενέργεια, απλώς έναν άνθρωπο στη μέση θα έκοβαν και τίποτε παραπάνω δεν θα κατάφερναν….
Το κόστος των απωλειών τεράστιο.
Η συλλογική επιλογή στις ελεύθερες κοινωνίες περιλαμβάνει τη νίκη μερικών και απαιτεί την αμοιβαία παραχώρηση και τις απώλειες από κάποιους άλλους. Όσο εντονότερη είναι αυτή η αλληλεπίδραση, τόσο μεγαλύτερες οι απαιτήσεις και η αίσθηση για ελευθερία των ατόμων της κοινότητας. Σαν γενικόσημείο, φυσικά, που ισχύει για κάθε επίπεδο της κοινωνίας, είναι η οικογένεια από το ένα άκρο του πλανήτη έως το άλλο. Μέσα σε εκείνο το φάσμα, εν τούτοις,το σύγχρονο έθνος - κράτος θα μπορούσε να εξυπηρετεί έναν χρήσιμο σκοπό: Να προσφέρει τη δυνατότητα της συναινετικής αλληλεπίδρασης σε μια κλίμακα συμβάλλουσα στην σωστή διακυβέρνηση.
Εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αρχή «της επικουρικότητας» αναγνωρίζει αυτήν την αλήθεια. Διότι είναι ένας σωστός τρόπος προκειμένου να ωθήσει μια κυβέρνηση στο δυνατότερο εφικτό επίπεδο, όπως αυτή η αρχή απαιτεί, ούτως ώστε οι αποφάσεις να λαμβάνονται όσο το δυνατόν περισσότερο από τους ανθρώπους που επηρεάζονται. Διότι το βραβείο της δημοκρατίας είναι η συμμετοχή και η συγκατάθεση των πολιτών στις αποφάσεις. Το έθνος είναι μια κατάλληλη, βαθιά περιχαρακωμένη και πιθανώς αναπόφευκτη πλατφόρμα και για τους δύο. Και τους πολίτες και την κυβέρνηση.
Η πρόσφατη επιτυχία των κομμάτων εναντίον της ΕΕ απεικονίζει, εν μέρει, όχι ακριβώς την μυωπική κατάσταση μέσω της οποίας βλέπει την οργάνωση της η ΕΕ αλλά την αποτυχία της ΕΕ να τηρήσει με επιμονή τη δέσμευσή της για την επικουρικότητα.
Είπα «ένα συνετό μέτρο του σωστού είδους εθνικισμού.»
Τι σημαίνει αυτό ; Κάθε δημοκρατία χρειάζεται αρκετό εθνικισμό –δηλαδή πατριωτισμό εάν δεν το κατανοείτε – προκειμένου να δεσμεύσει τους ανθρώπους του κράτους με αυτή αλλά όχι τόσο πολύ ώστε αυτοί να τεθούν σε διαφωνία με τους ξένους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των χωρών είναι ο κανόνας κι όχι η εξαίρεση, παρά την τάση που ο Rachman δείχνει ότι ανεβαίνει επικίνδυνα. Ήμουν υπέρ της ανεξαρτησίας της Σκωτίας εν μέρει, επειδή μου άρεσε και ήθελα να φαντάζομαι τη Σκωτία και το υπόλοιπο του Ηνωμένου Βασιλείου ως στενούς φίλους και συμμάχους, ακριβώς όπως οι πατριώτες Αμερικανοί νιώθουν και συμβιώνουν καλά με τους Καναδούς πατριώτες.
Αυτός είναι ο σωστός, ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΣ εθνικισμός - και ευχαριστήστε από μια άποψη, τον θεό που υπάρχει. Η Αμερική θα ήταν πολύ πιο αδύνατη χωρίς αυτόν τον εθνικισμό και πολύ λιγότερη χρήσιμη στον υπόλοιπο κόσμο, και πιθανότατα ο κόσμος να ήταν ένα χάος χωρίς αυτήν. Ο καναδικός εθνικισμός υπάρχει επίσης. Βρείτε μου έναν καναδό αρθρογράφο εφημερίδων που δεν έχει γράψει ξανά και ξανά τι σημαίνει να είσαι Καναδός. Εάν με ρωτούσατε λοιπόν, θα σας έλεγα ότι ο Καναδάς ενδιαφέρεται αδικαιολόγητα για το τι σημαίνει να είσαι Καναδός - όμως είναι ένας σοβαρός και λεπτεπίλεπτος γείτονας της Αμερικής κι εν τούτοις ένας σφαιρικά σμιλεμένος πολίτης.
Ο εθνικισμός γίνεται τοξικός, και ο πατριωτισμός γίνεται σοβινισμός, όταν είναι εμπόλεμος και θέτει ως κυρίαρχο εχθρό του, τους αλλοδαπούς . Αυτό ισχύει σχεδόν χωρίς καμία εξαίρεση και καμία αμφιβολία, σε όλες τις περιπτώσεις που ο Rachman επισημαίνει όπως πχ με τη ΧΑ –και δεν θα ήταν λανθασμένο να υποθέσει κάποιος ότι αυτός είναι ο κανόνας. Ο τοξικός εθνικισμός όμως, δεν είναι η χαρακτηριστική περίπτωση.
Σημειώστε επίσης ότι ο εθνικισμός έρχεται σε διαφορετικές γεύσεις καθώς επίσης και σε διαφορετικές εντάσεις. Η χρήσιμη, εάν δίνεται υπερβολική έμφαση, διάκριση είναι μεταξύ του πολιτικού-πατριωτικού εθνικισμού και του εθνικού εθνικισμού. Οι ΗΠΑ εξηγούν τον πολιτικό-πατριωτικό εθνικισμό–με την ιδέα της υπηκοότητάς που καθορίζεται από ένα σύνταγμα και έναν κοινό πολιτικό πολιτισμό, ανοίγει (κατ 'αρχήν) τα σύνορα στους νεοφερμένους αδιαφορώντας για τη φυλή ή τη θρησκεία. Ο εθνικός εθνικισμός βλέπει την υπηκοότητα ως θέμα φυλής ή θρησκείας ή γλώσσας. Είναι κατ' εξαίρεση από όσα μας διδάσκει η φύση. Αυτό τον κάνει πολύ περισσότερο επιρρεπή σε διαστροφή και σε μορφές αγριότητας, όπως εκείνες που βλέπουν τους γείτονες ως ανταγωνιστές ή εχθρούς.
Ο εθνικός εθνικισμός υπάρχει πολύ περισσότερο για να είναι φοβισμένος ο πολίτης. Ο πολιτικός- πατριωτικός εθνικισμός σε επίπεδα παρατηρηθέντα έως σήμερα, είναι ένα σωστό και καλό πράγμα.
Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες , είναι εκείνοι που εκπροσωπούν τον πολιτικό- πατριωτικό εθνικισμό δίχως να έχουν ανάγκη από λογύδρια και πράξεις εναντίων μεταναστών , κάτι που θα εξέτρεπε την πορεία των πραγμάτων στην εποχή που ζούμε , σε πολύ δύσβατα μονοπάτια…
Η Ευρώπη, η Ελλάδα αλλά και η υφήλιος θα προσέθετα, έχει ανάγκη από δυνάμεις και κόμματα όπως αυτά των Ανεξαρτήτων Ελλήνων, προκειμένου να διατηρηθεί η ισορροπία στον πλανήτη και προκειμένου συνασπισμοί-ενώσεις κρατών να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα και την ανάγκη της ύπαρξης των Εθνών κρατών και για τη συνοχή τους την ίδια, αλλά και για την ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών.
Κάτι διαφορετικό, θα έθετε σε κίνδυνο όλα τα παραπάνω με πρώτο και καλύτερο την ασφάλεια όλων των πολιτών πχ της ΕΕ και τέλος τη συνοχή των Συνασπισμών και των Ενώσεων με τελικό αποτέλεσμα, τις ατέρμονες πολεμικές συγκρούσεις, δίχως κανέναν οφθαλμοφανή προορισμό….
Όσοι πιστοί λοιπόν της ηρεμίας και του πολιτικού-πατριωτικού πολιτισμού,προσέλθετε , οι υπόλοιποι, καθίστε απ’ έξω.
Ο Ανδρέας Αποστολόπουλος είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου των Ανεξαρτήτων Ελλήνων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου